Khuyết tật hàn có ảnh hưởng như thế nào đến chất lượng mối hàn

Trong sản phẩm hàn, mối hàn đóng vai trò rất quan trọng đến giá trị cũng như kết cấu của hệ thống đó, có những hệ thống yêu cầu mối hàn không cao thì có thể bỏ qua, nhưng những hệ thống yêu cầu chất lượng mối hàn tốt thì việc xảy ra khuyết tật hàn sẽ rất nguy hiểm cho hệ thống này ví dụ như hệ thống dẫn dầu trong tàu biển, hệ thống ống dẫn khí, ống dẫn gas, …. thì xảy ra khuyết tật hàn có thể gây ra thiệt hại nghiệm trọng. Để tìm việc rõ hơn về ảnh hưởng của khuyết tật hàn trong các nghành cơ khí bài viết dưới đây Việt Nhất xin gửi tới bạn đọc những thông tin hữu ích hi vọng giúp bạn hạn chế và khắc phục một cách tối đa các khuyết tật hàn không đáng có nhé.

Trong các nghành cơ khí ta vẫn hay nghe đến khuyết tật hàn vậy bạn có hiểu khuyết tật hàn là gì không? Cùng Việt Nhất tìm hiểu qua một chút về khái niệm:
1. Khuyết tật hàn là gì?
Trên thực tế, không phải mối hàn nào cũng đều hoàn hảo, mối hàn sau quá trình nguội đi sẽ để lại một số những khuyết tật hàn. Khuyết tật hàn hay còn gọi lỗi mối hàn là những lỗi gây ra do sai lệch về hình dáng bên ngoài, độ ngấu và tổ chức kim loại so với thiết kế làm ảnh hưởng đến chất lượng cũng như thẩm mỹ mối hàn.
Các khuyết tật hàn bạn thường hay gặp trong quá trình làm việc như: nứt, mối hàn bị rỗ khí, mối hàn bị lẫn xỉ hàn,  hàn không ngấu, ......
  
2. Những nguyên nhân gây ra khuyết tật hàn
Các khuyết tật hàn do rất nhiều nguyên nhân gây ra có thể đến từ: kim loại hàn, tay nghề thợ hàn, chế độ hàn và quy trình công nghệ. Sự tồn tại của những khuyết tật đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền của đầu mối hàn. Do đó, người thợ hàn phải chọn quy phạm hàn chính xác và nghiêm chỉnh chấp hành các quy trình hàn.

3. Ảnh hưởng của khuyết tật đến cơ tính của liên kết hàn
Ảnh hưởng chung: Các khuyết tật trong kết cấu hàn tự nó không xác định được việc mất khả năng làm việc của kết cấu. Mức độ nguy hiểm của khuyết tật cùng với ảnh hưởng các đặc tính (kiểu, dạng, kích thước,...) phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố kết cấu và sử dụng.
Do điều kiện làm việc của liên kết hàn, vấn đề ảnh hưởng của khuyết tật đến cơ tính của mối hàn rất được quan tâm. Để đánh giá ảnh hưởng này cần phải biết độ nhạy cảm của kim loại mối hàn đối với khuyết tật, những bất liên tục có hình dáng khác nhau – mức độ tập trung ứng suất.
Để hiểu rõ hơn chúng ta cùng đi sâu vào tìm hiểu các khuyết tật hàn như nứt, mối hàn bị rỗ khí ,....để biết rõ hơn về ảnh hưởng của chúng như thế nào trong các sản phẩm mối hàn nhé:

• Nứt mối hàn

Trong các dạng khuyết tật hàn thường gặp của mối hàn, nứt (crack) là dạng khuyết tật nguy hiểm nhất và hầu như mọi tiêu chuẩn đều không chấp nhận sự xuất hiện của nứt. Một trong những nguyên nhân làm cho nứt trở thành dạng khuyết tật nguy hiểm nhất và không thể chấp nhận vì nứt có khả năng lan truyền rất cao. Từ một vết nứt nhỏ nếu không được phát hiện và loại bỏ kịp thời, toàn bộ phần mối hàn liên quan có thể bị nứt lan truyền trong một thời gian ngắn, dẫn đến phá hủy kết cấu.
Nứt làm giảm độ bền mỏi hoặc khả năng chịu tải trọng động, do đó nếu xuất hiện nứt bắt buộc phải sửa (mài, phá, hàn, cắt plasma,….). Các mối hàn sửa nứt ở các chi tiết, sản phẩm phải theo công nghệ đặc biệt đảm bảo độ tin cậy.
Nứt có thể xuất hiện ở các nhiệt độ khác nhau :
     + Nứt nóng (hot crack): Xuất hiện trong quá trình kết tinh của liên kết hàn khi nhiệt độ khá cao (trên 10000C)
               + Nứt nguội (cold crack): Xuất hiện khi kết thúc quá trình hàn ở nhiệt độ dưới 10000C, có thể xuất hiện sau vài giờ, vài ngày sau khi hàn
Cách khắc phục:
- Sử dụng vật liệu hàn phù hợp.
- Giải phóng các lực kẹp chặt cho liên kết hàn khi hàn. Tăng khả năng điền đầy của vật liệu hàn.
- Gia nhiệt trước cho vật hàn, giữ nhiệt cho liên kết hàn để giảm tốc độ nguội.

• Rỗ khí (Blow hole)

Sinh ra do hiện tượng khí trong kim loại lỏng mối hàn không kịp thoát ra ngoài khi kim loại vũng hàn đông đặc
Rỗ khí có thể sinh ra:
           + ở bên trong (1) hoặc bề mặt mối hàn (2)
           + Nằm ở phần ranh giới giữa kim loại cơ bản và kim loại đắp
           + Có thể phân bố, tập trung (4) hoặc nằm rời rạc trong mối hàn
 Mối hàn tồn tại rỗ khí sẽ giảm tác dụng làm việc, giảm độ kín
 
 
Cách khắc phục:
 + Điều chỉnh chiều dài hồ quang ngắn, giảm vận tốc hàn của máy hàn MIG.
 + Sau khi hàn không gõ xỉ ngay kéo dài thời gian giữ nhiệt cho mối hàn.
 + Hàn MAG/MIG đủ khí, khoảng cách chụp khí và vật hàn đảm bảo.

• Lẫn xỉ (kẹt xỉ): Slay inclusion

Là loại khuyết tật dễ xuất hiện trong mối hàn, xỉ có thể tồn tại:
  + Trong mối hàn
  + Trên bề mặt mối hàn
  + Ranh giới giữa kim loại cơ bản và kim loại mối hàn, giữa các lượt hàn
 Rỗ xỉ ảnh hưởng đến độ dai va đập và độ dẻo kim loại mối hàn làm giảm khả năng làm việc của kết cấu
Cách khắc phục:
+ Tăng dòng điện hàn cho thích hợp. Hàn bằng hồ quang ngắn và tăng thời gian dừng lại của hồ quang.
+ Làm sạch vật hàn trước khi hàn, gõ sạch xỉ ở mối hàn đính các lợp hàn.
+ Thay đổi góc độ và phương pháp đưa điện cực hàn cho hợp lý, giảm tốc độ hàn.
  

• Không ngấu (Incomplete fusion)

 Là khuyết tật nghiêm trọng trong liên kết hàn  dẫn đến nứt làm hỏng liên kết
Cách khắc phục:
 + Làm sạch liên kết trước khi hàn, tăng góc vát và khe hở hàn.
 + Tăng dòng điện hàn và giảm tốc độ hàn, v.v...

• Lẹm chân (Undercut)

Làm giảm tác dụng làm việc của liên kết. Tạo sự tập trung ứng suất cao có thể dẫn đến phá huỷ kết cấu, lẹm chân, chảy loang.

• Chảy loang (Overlap)

 Hiện tượng kim loại lỏng chảy loang trên bề mặt của liên kết hàn (Bề mặt kim loại cơ bản vùng không nóng chảy).

• Khuyết tật về hình dáng liên kết hàn

   Bao gồm các sai lệch về hình dáng mặt ngoài của liên kết hàn: Chiều cao phần nhô, chiều rộng mối hàn không đồng đều, đường hàn vặn vẹo,
vẩy hàn không đều
Cách khắc phục:
+ Đục bỏ phần kim loại có khuyết tật.
+Hàn sửa chữa và kiểm tra lại.
+Riêng đối với vết nứt cần phải khoan chặn 2 đầu vết nứt để hạn chế sự phát triển của vết nứt, loại bỏ triệt đ+Khắc phục khuyết tật quá nhiệt bằng phương pháp nhiệt luyện để khôi phục lại kích thước hạt của kim loại mối hàn và vùng ảnh hưởng nhiệt.ể và hàn sửa chữa lại.
Mong rằng với những chia sẻ trên, bạn đã có thể hiểu được một phần nào đó về khuyết tật hàn cũng như mức độ ảnh hưởng của nó trong công việc và biết cách xử lí khi gặp phải nhé. Hãy nhớ trang bị đầy đủ đồ bảo hộ lao động như: kính hàn điện, mặt nạ hàn hay mũ hàn điện,….. để bảo vệ bản thân tránh khỏi những tai nạn lao động không muốn trong quá trình làm việc nhé. Nếu bạn muốn mua kính hàn điện chính hãng, an toàn giá rẻ hãy ghé Việt Nhất để được đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp tư vấn và hỗ trợ thêm nhé. Việt Nhất tự hào là nhà phân phối các loại kính hàn cảm biến, thiết bị - máy móc công nghiệp, thiết bị - dụng cụ đo, dụng cụ điện, thiết bị tổng hợp, máy hàn và phụ kiện hàn hay dụng cụ cầm tay chính hãng chất lượng tốt nhất với giá rẻ cùng các chính sách ưu đãi – giao hàng nhanh 1-2h làm việc – bảo hành đảm bảo, khách hàng có thể liên hệ cùng chúng tôi để được tư vấn chuyên sâu về các sản phẩm, cũng như chọn cho mình 1 sản phẩm phù hợp nhất với công việc.
Hoặc truy cập website https://www.vietnhat.company để lựa chọn và đặt hàng online các sản phẩm phù hợp với nhu cầu của mình.