Hiện nay có rất nhiều kiểu hàn và máy hàn khác nhau, tùy theo mục đích sử dụng và vật liệu hàn. Một trong những ngành hàn phổ biến hiện nay là hàn linh kiện điện tử. Tuy nhiên,việc hàn linh kiện không những cần đạt được kích cỡ phù hợp, sự chắc chắn mà hình thức của mối hàn cũng phải được đánh giá cao. Với những người mới bắt đầu, sẽ rất khó khăn khi thực hiện hàn loại này. Vì vậy, bài viết dưới đây sẽ chia sẻ đến bạn một số kinh nghiệm cũng như những lưu ý khi hàn linh kiện điện tử.
Kinh nghiệm hàn của các anh em thợ để có được mối hàn đẹp như ý
Xem Thêm: máy hàn inox
Dưới đây là những kinh nghiệm được rút kết từ các anh em thợ lâu năm trong nghề, bạn có thể tham khảo:
1. Chọn mỏ hàn phù hợp
Mỏ hàn chính là công cụ trực tiếp quyết định đến chất lượng mối hàn. Vì vậy, đừng bao giờ bỏ qua bước lựa chọn mỏ hàn.
Lựa chọn mỏ hàn tốt để đảm bảo chất lượng mối hàn
Có 2 loại mỏ hàn mà bạn nên trang bị là mỏ hàn xung (mỏ hàn đoản mạch - dùng để hàn các linh kiện thường, LK to) và một mỏ hàn nung (mỏ hàn nung nhiệt bằng dây maiso - dùng để hàn tranz trường, ic số, ic chân quá nhỏ...).
Mỏ hàn xung hiện nay có khá nhiều loại với giá thành đa dang. Tuy nhiên, nếu có điều kiện hãy sử dụng loại mỏ hàn tốt, giá thành tương đối ( không quá thấp ). Mỏ hàn không bị nóng thân mỏ hàn, nhiệt độ ổn định và không có từ dư nhiều.
Kinh nghiệm khi mua mỏ hàn là nên bấm thử nếu độ nóng vừa phải (bấm 1 giây rùi thả ra xong dùng tay kiểm tra đầu mỏ hàn thấy nhiệt độ ấm ấm cảm nhận rõ là được) không nên nóng quá hay nguội quá.
Mỏ hàn xung hiện nay có khá nhiều loại với giá thành đa dang. Tuy nhiên, nếu có điều kiện hãy sử dụng loại mỏ hàn tốt, giá thành tương đối ( không quá thấp ). Mỏ hàn không bị nóng thân mỏ hàn, nhiệt độ ổn định và không có từ dư nhiều.
Kinh nghiệm khi mua mỏ hàn là nên bấm thử nếu độ nóng vừa phải (bấm 1 giây rùi thả ra xong dùng tay kiểm tra đầu mỏ hàn thấy nhiệt độ ấm ấm cảm nhận rõ là được) không nên nóng quá hay nguội quá.
2. Đầu mỏ hàn và tráng thiếc cho lần đầu tiên dùng
Sau khi đã chọn mua được mỏ hàn ưng ý cần tiến hành lựa chọn đầu mỏ hàn. Đầu mỏ hàn không nên cứng nhắc cùng một cỡ cho tất cả các loại. Nên lựa chọn đầu mỏ hàn phù hợp với mỏ hàn của mình.
Nên chọn đầu mỏ hàn phù hợp với mỏ hàn
Nếu mỏ hàn đang dùng đầu 1 ly độ dài dây khoảng 6cm mà hàn thấy thiếu nhiệt quá thì nên hạ chiều dài xuống còn 4cm. Nếu vẫn không được thì thay bằng dây loại 0,8 ly. Sau khi cắt xong dây đầu mỏ hàn thì cạo sạch toàn bộ dây (bỏ hết emay cách điện và oxy hóa) không nên bắt ốc vào mỏ hàn luôn, dùng đồ dùng nào đó cạo sạch đầu tiếp xúc chỗ cọc dây đồng bắt dây (2 cọc đồng từ mỏ hàn ra) sau đó mới bắt vào mỏ hàn.
Tráng thiếc cho lần đầu tiên dùng: Sau khi bắt ốc xong, tiến hành bấm mỏ hàn và nhúng ngay vào cục nhựa thông. Đợi nhựa thông chảy ra và bám vào phần đầu của dây mỏ hàn thì thôi bấm và lấy mỏ hàn ra.
Tìm một tấm PCB cũ có những nốt hàn to có sẵn thiếc (ví dụ như nốt hàn chân nguồn mass hoặc nốt hàn tỏa nhiệt chẳng hạn) rùi bấm mỏ hàn vào những nốt hàn này để tráng thiếc sao cho thiếc bám đều phần đầu dây mỏ hàn.
Lưu ý không nên bấm 5-10 phút mà không tráng thứ gì, vì đầu mỏ hàn sẽ bị nhiệt độ cao làm oxy hóa sẽ không ăn thiếc được nữa.
Tráng thiếc cho lần đầu tiên dùng: Sau khi bắt ốc xong, tiến hành bấm mỏ hàn và nhúng ngay vào cục nhựa thông. Đợi nhựa thông chảy ra và bám vào phần đầu của dây mỏ hàn thì thôi bấm và lấy mỏ hàn ra.
Tìm một tấm PCB cũ có những nốt hàn to có sẵn thiếc (ví dụ như nốt hàn chân nguồn mass hoặc nốt hàn tỏa nhiệt chẳng hạn) rùi bấm mỏ hàn vào những nốt hàn này để tráng thiếc sao cho thiếc bám đều phần đầu dây mỏ hàn.
Lưu ý không nên bấm 5-10 phút mà không tráng thứ gì, vì đầu mỏ hàn sẽ bị nhiệt độ cao làm oxy hóa sẽ không ăn thiếc được nữa.
3. Vệ sinh PCB và chân LK trước khi hàn
Nên vệ sinh PCB và chân LK (PCB và LK cũ) trước khi hàn, có thể vệ sinh bằng axeton, dao dọc giấy ....
Hướng dẫn hàn với PCB và LK đã được làm sạch hoặc là PCB, LK mới.
+ Cắt chân LK sao cho cắm chặt LK vào PCB mà chân LK trồi ra 1mm là đẹp nhất.
+ Bấm mỏ hàn vào cục nhựa thông cho nhựa thông chảy ngập đầu mỏ hàn và nhả mỏ hàn, nhấc mỏ hàn đến chỗ chân LK
+ Bấm mỏ hàn cho nhựa thông ở đầu mỏ hàn chảy ra trùm kín chân LK và lỗ PCB. Sau đó, đưa dây thiếc vào tam giác quỷ: lỗ PCB - Chân LK - Đầu mỏ hàn để thiếc chạm đầu mỏ hàn và chảy ra (chú ý cho ít thiếc) thường thì sau khi chạm tam giác quỷ sẽ chảy ra và tráng đều lỗ PCB và chân LK.
Hướng dẫn hàn với PCB và LK đã được làm sạch hoặc là PCB, LK mới.
+ Cắt chân LK sao cho cắm chặt LK vào PCB mà chân LK trồi ra 1mm là đẹp nhất.
+ Bấm mỏ hàn vào cục nhựa thông cho nhựa thông chảy ngập đầu mỏ hàn và nhả mỏ hàn, nhấc mỏ hàn đến chỗ chân LK
+ Bấm mỏ hàn cho nhựa thông ở đầu mỏ hàn chảy ra trùm kín chân LK và lỗ PCB. Sau đó, đưa dây thiếc vào tam giác quỷ: lỗ PCB - Chân LK - Đầu mỏ hàn để thiếc chạm đầu mỏ hàn và chảy ra (chú ý cho ít thiếc) thường thì sau khi chạm tam giác quỷ sẽ chảy ra và tráng đều lỗ PCB và chân LK.
Nên vệ sinh PCB và chân LK (PCB và LK cũ) trước khi hàn
Trường hợp thấy vẫn mối hàn vẫn chưa đẹp thì có thể di chuyển đầu mỏ hàn cho đều hoặc thêm thiếc hoặc cho thêm nhựa thông để mối hàn đẹp.
4. Cách hàn chân IC hoặc dãy nhiều chân
Hàn chân IC đòi hỏi tính tỉ mỉ ở người thợ hàn.
+ Dùng mỏ hàn bôi nhựa thông (như hướng dẫn trên) tới tất cả các chân của IC
+ Dùng một lượng thiếc khá to (bằng nửa đầu đũa) cho chân đầu tiên của dãy. Bấm mỏ hàn cho thiếc nóng chảy và cứ thế di đến chân tiếp theo cho đến chân cuối (chỉ di một chiều). Chân nào còn chạm nhau thì cứ di lại (hoặc thêm nhựa thông) tiếp tục đến cuối là được.
Trong quá trình di nếu thiếu thiếc thì châm thêm. Đến chân cuối nếu thừa thiếc thì vẩy đầu mỏ hàn để loại bỏ bớt thiếc.
+ Dùng mỏ hàn bôi nhựa thông (như hướng dẫn trên) tới tất cả các chân của IC
+ Dùng một lượng thiếc khá to (bằng nửa đầu đũa) cho chân đầu tiên của dãy. Bấm mỏ hàn cho thiếc nóng chảy và cứ thế di đến chân tiếp theo cho đến chân cuối (chỉ di một chiều). Chân nào còn chạm nhau thì cứ di lại (hoặc thêm nhựa thông) tiếp tục đến cuối là được.
Trong quá trình di nếu thiếu thiếc thì châm thêm. Đến chân cuối nếu thừa thiếc thì vẩy đầu mỏ hàn để loại bỏ bớt thiếc.
Hàn chân IC đòi hỏi tính tỉ mỉ ở người thợ hàn
5. Cách hút thiếc để rút linh kiện
Hiện nay, có 2 cách để thực hiện hút thiếc để rút linh kiện:
+ Cách 1: Dùng Súng (pít tông) hút thiếc
Sau khi mua súng hút về nên chế lại một ít cho súng hiệu quả hơn. Bằng cách sử dụng loại vú áp bằng cao su có thể tìm mua tại các của hàng điện tử.
Về cắt bỏ cái vú đi chỉ lấy cái ống cao su dài khoảng 2cm ở chân vú, bọc ngoài đầu súng.
Cách hút: Có thể dùng nhựa thông hoặc không cần để nung nóng chảy mối hàn cũ. Sau khi mối hàn đã nóng chảy đưa đầu súng vào sát tam giác quỷ và bấm nút.
Lúc này cao su ở đầu súng mới phát huy tác dụng: Không bị chảy khi tiếp xúc với đầu mỏ hàn và hạn chế không khi bị hút vào trong súng làm cho thiếc bị hút sạch hơn.
+ Cách 2: Dùng bó dây đồng nhỏ để hút
Dùng một bó dây nhiều lõi, lõi càng nhỏ càng tốt ( không nên nhỏ quá sẽ dễ đứt ). Thấm nhựa thông kín dây hút thiếc rùi để nó ngay trên mối hàn định hút, bấm mỏ hàn.
Thiếc nóng chảy ra sẽ bị dây hút khá nhiều. Sau đó, nhấc dây hút thiếc ra rùi vẩy mạnh cho thiếc trong dây bị bắn ra ngoài (cẩn thận người, vật xung quanh ). Tiếp tục nhúng nhựa thông lại, hút tiếp cho đến khi sạch thì thôi.
Chú ý: cách dùng dây hút này nên thận trọng vì dây đồng có thể bị đứt và gây đoản mạch.
Hy vọng rằng với những chia sẻ này sẽ giúp anh em thợ hàn có được những mối hàn đẹp, như ý. Bạn có thể tìm thấy các loại máy hàn như máy hàn bấm, máy hàn tự động, may han inox, phụ kiện hàn… tại Việt Nhất. Ngoài ra, tại đây bạn còn có thể tham khảo nhiều loại máy móc thiết bị, dụng cụ cầm tay của những thương hiệu lớn như máy chà nhám Bosch , thang nhôm Nikawa, máy khoan sắt ,… hãy liên hệ ngay để được tư vấn.
Việt Nhất tự hào là nhà phân phối các loại thang nhôm, thiết bị, máy móc công nghiệp, thiết bị - dụng cụ đo, dụng cụ điện, thiết bị tổng hợp hay dụng cụ cầm tay chính hãng chất lượng tốt nhất với giá rẻ cùng các chính sách ưu đãi – giao hàng nhanh 1-2h làm việc – bảo hành đảm bảo, khách hàng có thể liên hệ cùng chúng tôi để được tư vấn chuyên sâu về các sản phẩm, cũng như chọn cho mình 1 sản phẩm phù hợp nhất với công việc.
Hoặc truy cập website https://www.vietnhat.company để lựa chọn và đặt hàng online các sản phẩm phù hợp nhu cầu.
+ Cách 1: Dùng Súng (pít tông) hút thiếc
Sau khi mua súng hút về nên chế lại một ít cho súng hiệu quả hơn. Bằng cách sử dụng loại vú áp bằng cao su có thể tìm mua tại các của hàng điện tử.
Về cắt bỏ cái vú đi chỉ lấy cái ống cao su dài khoảng 2cm ở chân vú, bọc ngoài đầu súng.
Cách hút: Có thể dùng nhựa thông hoặc không cần để nung nóng chảy mối hàn cũ. Sau khi mối hàn đã nóng chảy đưa đầu súng vào sát tam giác quỷ và bấm nút.
Lúc này cao su ở đầu súng mới phát huy tác dụng: Không bị chảy khi tiếp xúc với đầu mỏ hàn và hạn chế không khi bị hút vào trong súng làm cho thiếc bị hút sạch hơn.
+ Cách 2: Dùng bó dây đồng nhỏ để hút
Dùng một bó dây nhiều lõi, lõi càng nhỏ càng tốt ( không nên nhỏ quá sẽ dễ đứt ). Thấm nhựa thông kín dây hút thiếc rùi để nó ngay trên mối hàn định hút, bấm mỏ hàn.
Thiếc nóng chảy ra sẽ bị dây hút khá nhiều. Sau đó, nhấc dây hút thiếc ra rùi vẩy mạnh cho thiếc trong dây bị bắn ra ngoài (cẩn thận người, vật xung quanh ). Tiếp tục nhúng nhựa thông lại, hút tiếp cho đến khi sạch thì thôi.
Chú ý: cách dùng dây hút này nên thận trọng vì dây đồng có thể bị đứt và gây đoản mạch.
Hy vọng rằng với những chia sẻ này sẽ giúp anh em thợ hàn có được những mối hàn đẹp, như ý. Bạn có thể tìm thấy các loại máy hàn như máy hàn bấm, máy hàn tự động, may han inox, phụ kiện hàn… tại Việt Nhất. Ngoài ra, tại đây bạn còn có thể tham khảo nhiều loại máy móc thiết bị, dụng cụ cầm tay của những thương hiệu lớn như máy chà nhám Bosch , thang nhôm Nikawa, máy khoan sắt ,… hãy liên hệ ngay để được tư vấn.
Việt Nhất tự hào là nhà phân phối các loại thang nhôm, thiết bị, máy móc công nghiệp, thiết bị - dụng cụ đo, dụng cụ điện, thiết bị tổng hợp hay dụng cụ cầm tay chính hãng chất lượng tốt nhất với giá rẻ cùng các chính sách ưu đãi – giao hàng nhanh 1-2h làm việc – bảo hành đảm bảo, khách hàng có thể liên hệ cùng chúng tôi để được tư vấn chuyên sâu về các sản phẩm, cũng như chọn cho mình 1 sản phẩm phù hợp nhất với công việc.
Hoặc truy cập website https://www.vietnhat.company để lựa chọn và đặt hàng online các sản phẩm phù hợp nhu cầu.
